Witbalans

Witbalans is een functie in digitale camera's waarmee de kleurtemperatuur van het licht dat op een scène valt, kan worden aangepast om de juiste kleuren weer te geven. Het is een belangrijke functie omdat verschillende soorten lichtbronnen, zoals zonlicht, fluorescerend licht, gloeilampen en LED-verlichting, verschillende kleurtemperaturen hebben die de kleuren van een scène kunnen beïnvloeden.

De kleurtemperatuur wordt gemeten in Kelvin (K) en geeft de kleur van het licht aan. Lagere kleurtemperaturen, zoals 2000K, geven warm oranje licht aan, terwijl hogere kleurtemperaturen, zoals 7000K, een koel blauw licht weergeven. Als de witbalans niet correct is ingesteld, kan dit resulteren in afbeeldingen die te warm of te koel van kleur zijn, met een onnatuurlijke uitstraling.

Witbalansinstellingen

Om dit te corrigeren, heeft de camera verschillende witbalansinstellingen. Door de juiste witbalansinstelling te kiezen, past de camera de kleurtemperatuur van de afbeelding aan om de juiste kleuren te reproduceren die overeenkomen met de werkelijke kleuren van de scène. Dit zijn de meest voorkomende witbalansinstellingen:

• Automatische witbalans (AWB): Dit is de standaardinstelling en de camera bepaalt automatisch de juiste witbalans voor de scène. Het is handig wanneer je in verschillende lichtomstandigheden fotografeert, maar het kan soms resulteren in afbeeldingen met een verkeerde kleurtemperatuur.
• Daglicht: Deze instelling is geschikt voor gebruik bij daglicht. Het geeft een warmere tint aan de afbeelding om de kleuren van de scène te reproduceren zoals ze in het echte leven zijn.
• Bewolkt: Deze instelling is bedoeld voor gebruik bij bewolkte omstandigheden. Het voegt extra warmte toe aan de afbeelding om de koelere kleurtemperatuur van de bewolkte lucht te compenseren.
• Schaduw: Deze instelling is bedoeld voor gebruik bij het fotograferen in de schaduw. Het voegt extra warmte toe aan de afbeelding om de koelere kleurtemperatuur van de schaduw te compenseren.
• Fluorescerend licht: Deze instelling is bedoeld voor gebruik bij het fotograferen onder fluorescerend licht. Het past de kleurtemperatuur van de afbeelding aan om de groene kleurzweem van fluorescerende lichten te verminderen.
• Gloeilamp: Deze instelling is bedoeld voor gebruik bij het fotograferen onder gloeilampen. Het past de kleurtemperatuur van de afbeelding aan om de oranje kleurzweem van gloeilampen te verminderen.
• Flitslicht: Deze instelling is bedoeld voor gebruik bij het fotograferen met flitslicht. Het past de kleurtemperatuur van de afbeelding aan om de kleuren van de flitser te compenseren, zodat deze overeenkomen met de kleurtemperatuur van het omgevingslicht.

Onderstaande foto's tonen het verschil tussen instelling Schaduw (rechts) en Daglicht (links). Bij de instelling Schaduw heeft Adobe Lightroom meer warmte aan de foto toegevoegd. De automatische instelling van de camera heeft zelf de instelling Daglicht gekozen.

Sommige camera's bieden ook een aangepaste witbalansinstelling, waarbij de gebruiker een witreferentie kan maken door een wit object in de scène te selecteren. Dit is vooral handig bij het fotograferen van producten of portretten in een studio-omgeving waar het licht constant is en de witbalans nauwkeurig moet zijn.

Het is belangrijk op te merken dat witbalans alleen van invloed is op de kleuren in de afbeelding en geen invloed heeft op de belichting. Om een goed belichte afbeelding te krijgen, moet de belichtingsinstelling van de camera ook correct zijn ingesteld.

Kleurkaart

Een kleurkaart, ook wel een grijswaardenkaart genoemd, kan worden gebruikt als een referentie voor de juiste witbalans. Een kleurkaart is een kaart met een aantal vakjes in verschillende kleuren, waaronder een grijsvak. Het grijsvak wordt gebruikt als een referentiepunt voor de witbalansinstellingen van de camera.

Om een kleurkaart te gebruiken voor witbalans, plaats je de kaart in dezelfde scène als je onderwerp en fotografeer je deze met de camera. Zorg ervoor dat de kleurkaart goed verlicht is en dat deze zich op dezelfde afstand van de camera bevindt als het onderwerp.

Vervolgens kun je de afbeelding van de kleurkaart importeren in een beeldbewerkingsprogramma dat de witbalansinstellingen ondersteunt, zoals Adobe Lightroom of Photoshop. Gebruik de pipettool om het grijsvak op de kleurkaart te selecteren en pas de witbalansinstellingen aan totdat het grijsvak er neutraal grijs uitziet. De andere kleuren in de afbeelding zullen nu ook beter overeenkomen met hun werkelijke kleuren.

Het gebruik van een kleurkaart is vooral handig bij situaties waarin de automatische witbalans niet de juiste resultaten oplevert, zoals bijvoorbeeld bij het fotograferen onder kunstlicht of bij schemering en zonsondergang. Met behulp van een kleurkaart kun je de kleurtemperatuur van het licht in de scène beter corrigeren en ervoor zorgen dat de kleuren in je foto er natuurlijk uitzien.