Een flitser gebruik je meestal wanneer het omgevingslicht onvoldoende is, zoals bij avondfotografie of in donkere binnenruimtes. Maar flitsers zijn ook nuttig om schaduwen te verminderen of om details naar voren te brengen in fel daglicht, bijvoorbeeld bij portretfotografie. In veel gevallen kan een flitser helpen om het onderwerp in balans te brengen met de achtergrond, zodat je een goed belichte foto krijgt. Daarnaast kunnen flitsers creatief worden ingezet voor speciale effecten, zoals invulflits of het bevriezen van snel bewegende onderwerpen.
Er zijn verschillende soorten flitsers beschikbaar, elk geschikt voor specifieke situaties en soorten fotografie. Hier zijn de belangrijkste soorten flitsers die je kunt overwegen als amateurfotograaf:
De ingebouwde flitser zit in veel SLR-camera's en komt automatisch omhoog wanneer er extra licht nodig is. Deze flitser is handig voor onverwachte situaties waar je snel wat extra licht wilt toevoegen. Een ingebouwde flitser heeft echter beperkte kracht en kan harde schaduwen veroorzaken omdat het licht direct op het onderwerp wordt gericht. Hoewel het een snelle en gemakkelijke oplossing is, is het meestal niet de beste keuze voor meer verfijnde fotografie. Ingebouwde flitsers zijn geschikt voor situaties zoals familiefoto's binnenshuis of snapshots tijdens een evenement.
Een externe flitser, ook wel speedlight genoemd, is een krachtige en veelzijdige flitser die je bovenop je camera kunt bevestigen. Het grote voordeel van een externe flitser is dat je deze kunt richten en kantelen, wat je meer controle geeft over hoe het licht op je onderwerp valt. Externe flitsers zijn ideaal voor portretfotografie, evenementen en reportages. Je kunt ze ook los van de camera gebruiken voor creatieve belichtingen met behulp van draadloze triggers. Deze flitsers hebben verschillende vermogensstanden en kunnen zelfs worden gebruikt in situaties waar high-speed synchronisatie nodig is.
Een ringflitser is een speciaal type flitser dat rond de lens van de camera wordt geplaatst. Deze flitser wordt vaak gebruikt in macrofotografie en portretfotografie, omdat hij gelijkmatig licht rondom het onderwerp biedt, waardoor harde schaduwen vrijwel volledig worden geëlimineerd. Dit maakt ringflitsers ideaal voor close-ups, zoals foto's van insecten of bloemen, waarbij je veel details wilt vastleggen zonder ongewenste schaduwen. In de mode- en beautyfotografie wordt een ringflitser vaak gebruikt om een karakteristieke "ring" in de ogen van het model te creëren en een zachte, gelijkmatige belichting te geven. Hoewel ringflitsers minder krachtig zijn dan traditionele flitsers, zijn ze zeer geschikt voor gespecialiseerde toepassingen.
Studioflitsers zijn krachtige flitsers die vaak in professionele omgevingen worden gebruikt. Ze hebben een veel hoger vermogen dan speedlights en worden doorgaans gebruikt voor portretten, modefotografie en productfotografie. Studioflitsers worden vaak gecombineerd met lichtmodifiers zoals softboxen of paraplu's om het licht zachter en diffuser te maken. Hoewel studioflitsers niet noodzakelijk zijn voor de gemiddelde amateurfotograaf, zijn ze een uitstekende keuze voor fotografen die een studio-opstelling overwegen.
Bij de aanschaf van een flitser zijn er verschillende aspecten waar je rekening mee moet houden om de beste keuze te maken. Hier zijn enkele punten om op te letten:
Bij de aanschaf van een flitser is compatibiliteit een van de eerste zaken waar je op moet letten. Niet alle flitsers zijn compatibel met alle cameramodellen. Elke camerafabrikant heeft zijn eigen flitscommunicatiesysteem, zoals Canon's E-TTL of Nikon's i-TTL, die ervoor zorgen dat de camera de flitser correct aanstuurt. Controleer altijd of de flitser die je overweegt compatibel is met jouw camera, zodat je alle automatische functies kunt gebruiken, zoals TTL-meting en flitscompensatie. Sommige universele flitsers werken met meerdere merken, maar verlies geen essentiële functionaliteiten uit het oog door alleen naar de prijs te kijken.
Het vermogen van een flitser wordt vaak uitgedrukt in termen van het richtgetal (GN). Dit getal geeft aan hoe ver het licht van de flitser effectief kan reiken. Hoe hoger het richtgetal, hoe krachtiger de flitser. Als je van plan bent om in grotere ruimtes of buiten te fotograferen, heb je waarschijnlijk een flitser nodig met een hoger richtgetal. Houd echter in gedachten dat een te krachtige flitser je onderwerp kan overbelichten als je deze van dichtbij gebruikt. Daarom is een flitser met instelbare vermogensniveaus een goede keuze voor veelzijdigheid en controle.
De recycle-tijd van een flitser is de tijd die de flitser nodig heeft om na een flits weer volledig opgeladen te zijn voor de volgende foto. Een kortere recycle-tijd betekent dat je sneller kunt fotograferen, wat vooral belangrijk is bij evenementen- of sportfotografie waar je snelle actie moet vastleggen. Sommige flitsers hebben een langere recycle-tijd, wat frustrerend kan zijn als je snel achter elkaar wilt schieten. Let bij de aanschaf ook op de batterijopties van de flitser, omdat krachtige batterijen vaak een snellere recycle-tijd bieden dan standaard batterijen.
Een flitser die kan draaien en kantelen biedt veel meer creatieve mogelijkheden. Hiermee kun je het licht van muren of plafonds laten weerkaatsen om zachtere, meer diffuse belichting te creëren, wat vooral belangrijk is bij portretfotografie. Een vaste flitser die alleen recht naar voren schijnt, kan harde schaduwen veroorzaken en leidt vaak tot platte, onnatuurlijke foto's.
High-Speed Sync (HSS) is een functie waarmee je een flitser kunt gebruiken bij sluitertijden die sneller zijn dan de standaard flitssynchronisatietijd van je camera (meestal rond de 1/200 of 1/250 seconde). Dit is vooral handig als je foto's maakt in fel zonlicht, waarbij je de achtergrond wilt onderbelichten of wanneer je snelle bewegingen wilt vastleggen. Flitsers zonder HSS beperken je tot lagere sluitertijden, wat soms leidt tot overbelichting of bewegingsonscherpte. Als je veel buiten fotografeert of bewegende onderwerpen vastlegt, is HSS een onmisbare functie om op te letten bij de aanschaf.